Araştırmacılar, yeni bir ilaçla kombinasyon tedavisi kullanarak "kötü" kolesterolü neredeyse yarı yarıya azaltmayı başardılar.

Cleveland Clinic doktorlarının son bulguları, yeni bir ilaç olan obicetrapib ile yaygın olarak kullanılan ezetimibe kombinasyonunun, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol seviyelerini yaklaşık üç ay sonra yüzde 48,6 oranında azalttığını ve bu ilaçların tek başına kullanılmasından daha etkili sonuçlar verdiğini ortaya koydu.

İyi ve kötü kolesterolü kontrol altına almak sağlık açısından önemlidir. Fotoğraf: iStock
Faz 3 klinik çalışmasının sonuçları yakın zamanda İskoçya'nın Glasgow kentinde düzenlenen Avrupa Ateroskleroz Derneği'nin yıllık toplantısında bilimsel bir oturumda sunuldu ve eş zamanlı olarak The Lancet'te yayımlandı.
Aşırı LDL kolesterol seviyeleri (genellikle "kötü" kolesterol olarak adlandırılır) aterosklerotik hastalığa, yani atardamar duvarlarında plak birikmesine yol açabilir ve bu da kalp krizi veya felç riskini artırır. Bu hastalığa sahip olan veya bu hastalığa yakalanma riski yüksek olan hastalar, LDL kolesterol seviyelerini düşürerek istenmeyen olayların yaşanma olasılığını azaltabilirler.
Cleveland Clinic'te koruyucu kardiyolog ve baş yazar Dr. Ashish Sarraju, "Statin ve diğer statin dışı tedavilere rağmen, kalp hastalığı açısından yüksek risk taşıyan veya halihazırda kalp hastalığı olan birçok hasta LDL kolesterol hedeflerine ulaşamıyor" diyor. "Bu kombinasyon tedavisi, yüksek risk altında olan ve kolesterollerini düşürmek ve hedeflerine ulaşma şanslarını artırmak için ek yardıma ihtiyaç duyan hastalara yardımcı oluyor."
Kötü beslenme, aşırı kilo, sigara kullanımı ve yaşın ilerlemesi gibi pek çok faktör yüksek LDL seviyelerine yol açabilir. Ancak genetik faktörler gibi diğer faktörleri değiştiremeyiz. Bazı insanlar için yaşam tarzı değişiklikleri faydalı olabilir, ancak çoğu kişi için ilaç tedavisi gereklidir. Hatta bazılarında birden fazla lipid düşürücü tedaviye ihtiyaç duyulabiliyor.

Sigara içmek LDL kolesterolü (kötü kolesterol) yükseltir ve HDL kolesterolü (iyi kolesterol) düşürür. Fotoğraf: iStock
Çok merkezli bu klinik çalışmada araştırmacılar, neredeyse tüm vakalarda statinler de dahil olmak üzere maksimum lipid düşürücü tedavi görmelerine rağmen LDL kolesterol düzeyleri 70 mg/dL'nin üzerinde olan 407 hastayı incelediler. Hastalar, obicetrapib ve ezetimibe sabit doz kombinasyonuyla, ya tek başına tedaviyle ya da eşleşen plaseboyla tedavi edilmek üzere rastgele atandılar.
84 günlük tedaviden sonra sabit doz tedavisi, plaseboya kıyasla LDL kolesterolü %48,6 oranında düşürdü. LDL kolesterol ise plaseboya kıyasla obicetrapib monoterapisiyle %31,7 oranında azaldı. Genel olarak tüm tedaviler iyi tolere edildi.
Cleveland Clinic Kalp, Damar ve Torasik Enstitüsü'nün kıdemli yazarı ve akademik direktörü Dr. Steven Nissen, "Bu sonuçlar, bu sabit doz kombinasyonunun, genellikle tedavisi zor olan bir hasta popülasyonunun tedavisine yardımcı olmak için kullanılma potansiyelini destekliyor" dedi. "Düzenleyici otoriteler tarafından onaylanırsa, bu durum ek LDL kolesterol azaltımına ihtiyaç duyan yüksek riskli hastaların hedeflerine ulaşma şanslarını artırmalarına olanak tanıyabilir."
Kolesterol seviyem kaç olmalı? Kolesterol sadece yağlardan oluşan bir konu değildir. Varlığı, genç yaşlı, kadın erkek, hatta sporcudan hareketsiz yöneticiye kadar herkesi etkileyebilen sessiz bir hayalettir. Ve onu küçümsememek gerekir. Bu nedenle kolesterol seviyenizin yüksek olduğunu öğrendiğinizde uzmanların size vereceği ilk tavsiye, endişelenmemeniz ancak sorunu da unutmamanız yönündedir.
Kolesterol kendi başına kötü bir şey değildir. Aksine, yağın enerji kaynağı olarak kan damarlarına taşınmasından sorumlu olduğu için hayati bir unsurdur; tek başına gidemez. Yüzde 80'i karaciğerde üretilir, geriye kalan yüzde 20'si ise günlük besinlerle alınır.
Ama aynı zamanda başka işlevleri de vardır: Bazı hücrelerin ve bazı steroid hormonlarının oluşumuna yardımcı olur, yağ dokusunun oluşumunda rol oynar ve hatta vücut sıcaklığının korunmasına bile yardımcı olur.

Kolesterol, hücrelerimizde bulunan mumsu, yağ benzeri bir maddedir. Fotoğraf: iStock
Kolesterol genel olarak kanda bulunan yağlı bir maddedir ve iki ana türe ayrılır: LDL kolesterol (düşük yoğunluklu lipoproteinler) veya "kötü kolesterol" ve HDL kolesterol (yüksek yoğunluklu lipoproteinler) veya "iyi kolesterol".
Mayo Clinic'e göre LDL, atardamarlarda birikerek kan akışını engelleyen plaklar oluşturabildiği ve bu nedenle kalp damar hastalığı riskini artırdığı için zararlı kabul ediliyor. Öte yandan HDL, kandaki fazla kolesterolün atılmasına yardımcı olarak kalp ve damar sağlığı açısından faydalıdır.
Her maddede olduğu gibi, miktarları doğru olduğunda herhangi bir soruna yol açmazken, kolesterolde, kanda kolesterol oranı yüksek olduğunda hiperkolesterolemi denilen durum ortaya çıkar.
Örneğin, 10 mililitre kanda 240 mg/dl kolesterol düzeyine sahip olanların, 200 mg/dl düzeyine sahip olanlara göre kalp krizi geçirme riskinin iki kat fazla olduğu gösterilmiştir.

Sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olmak kolesterolünüzü kontrol altında tutmanıza yardımcı olabilir. Fotoğraf: iStock
Bunun nedeni, hücrelerin kanda dolaşan kolesterolün tamamını emememesi ve fazlasının atardamar duvarlarında birikerek, bunların ilerleyici daralmasına yol açarak ateroskleroz olarak bilinen duruma neden olmasıdır.
Ayrıca atardamarlarında kolesterol tıkanıklığı olan bir kişinin kan kolesterolünü düşürmeye ve kontrol altına almaya karar vermesi durumunda, kolesterolün parçalanıp vücuttan atılabileceği gösterilmiştir.
Bu bağlamda normal kan kolesterol düzeylerine bir göz atmakta fayda var: 200 mg/dl'nin altında olması normal; Normal-yüksek: 200-240 mg/dl arası ve Yüksek: 240 mg/dl’nin üstü.
Basitleştirmek gerekirse, erkeklerde LDL kolesterolün 100-140 mg/dl'nin altında, kadınlarda ise HDL'nin 35 mg/dl'nin üzerinde olması gerekiyor.
Bu seviyelerin herhangi bir belirtiye yol açmadığını, ancak kan testi ile tespit edilebildiğini bilmek önemlidir.
Çevre ve Sağlık Gazetecisi
eltiempo